កម្ពុជា និង វៀតណាម មានបង្គោលព្រំដែន ១២៤ បង្គោល តាំងពីឆ្នាំ ១៨៧៣

ប្រភព ៖​ លោក ឌី ការ៉េត

អនុប្រធានគណៈកម្មាធិការព្រំដែនកម្ពុជា

ប្រចាំប្រទេសបារាំង និង ក្នុងពិភពលោក

ប្រភព៖ Facebook 

យ៉ោងតាមលិខិតមួយច្បាប់ ចុះហត្ថលេខាដោយលោក ឌី ការ៉េត ធ្វើ នៅទីក្រុងប៉ារីស ចុះថ្ងៃទិ ១៤ សីហា ២០១៥ ផ្ញើរជូនទៅ នាយកការផ្សាយនៃវិទ្យុអាសុីសេរី ជាភាសាខ្មែរ ដូចមានភ្ជាប់មកជាមួយស្រាប់។ 

សូមកត់សំគាល់ ចំណុចសំខាន់ៗជាប្រវត្តិសាស្រ្ត នៃលិខិតនេះដូចតទៅ៖

ថ្ងៃទី១៥ កក្កដា ១៨៧៣ អនុសញ្ញា បារាំង-កម្ពុជា បានចែងជាអាទិ៍ថា  " នឹងត្រូវមានការបោះបង្គោល កំណត់ ព្រំដែនកម្ពុជា-កូសាំងសុីន-បារាំង ចំនួន ១២៤ " ដោយមានការបញ្ជាក់ជាស្រេច នៅទីកន្លែងដែលគេ ត្រូវបោះបង្គោលទាំង ១២៤ នោះ។ អនុសញ្ញា បារាំង-កម្ពុជា នេះ ត្រូវបានគេចំលងទុកក្នុងសៀវភៅ លោក សារិន ឆាត ស្តីពី "ព្រំដែននៃកម្ពុជា" ចេញឆ្នាំ ១៩៦៦ ទំព័រ ២០២ ។ 

ថ្ងៃទី១៩ កក្កដា ១៩៩៣ សម្តេច នរោត្តម សីហនុ ក្នុងនាមព្រះអង្គជា ប្រមុខរដ្ឋនៃកម្ពុជា និងជាប្រធាននៃ ក្រុមប្រឹក្សាជាតិជាន់ខ្ពស់ បានសរសេរលិខិតមួយទៅប្រាប់ សម្តេច នរោត្តម រណឬទ្ធិ និង លោក ហ៊ុន សែន ជាសហនាយកនៃរដ្ឋាភិបាលបណ្តោះអាសន្ន ដែលប្រុងទៅជួបមេដឹកនាំយួន នាទីក្រុងហាណូយ ថា អោយលោកទាំងពីរ សុំអោយរដ្ឋាភិបាលយៀកណាម "យកបង្គោលព្រំដែនទាំងអស់ រវាង កម្ពុជា-យៀកណាម មកដាក់ដាំនៅទីកន្លែងដើមវិញ"។ យើងយល់ថា "បង្គោលព្រំដែនទាំងអស់" ដែលសម្តេច នរោត្តម សីហនុ បានលើកឡើងនេះ គឺ លោកដៅលើបង្គោលចំនួន ១២៤ ខាងលើនេះ។

ថ្ងៃទី ១១ តុលា ឆ្នាំ ២០០៥ លោក សុខ អាន ឧបនាយករដ្ឋមន្រ្តី ក៏បានបញ្ជាក់នៅក្នុងរដ្ឋសភា ថា បង្គោល ព្រំដែនដីគោករវាង កម្ពុជា-យៀកណាម ក្នុងផ្នែកអតីតកូសាំងសុីន មានចំនួន ១២៤ ដែរ ។ ការបញ្ជាក់នេះត្រូវ បានសរសេរទុកក្នុងសៀវភៅតូចមួយ បោះពុម្ភដោយទីស្តីការគណរដ្ឋមន្រ្តី នាទីក្រុងភ្នំពេញ ចុះខែ មករា ២០០៧ ទំព័រ ៣៧។ 

បញ្ហានៃបង្គោលព្រំដែនទាំង ១២៤ នេះ ត្រូវបានលើកយកមក ចោទជាសំនួរដោយលោក កែម ឡី អ្នកវិភាគ ការវិវឌ្ឍន៏សង្គម នៅក្នុងទំព័រ Facebook ផ្លូវការរបស់លោក ដូចខាងក្រោមនេះ ៖ 

តើនណា អាចឆ្លើយសំនួរទាំង៥ របស់ លោក កែម ឡី? 

(សូមយុវជនកម្ពុជា តាមដាន ដោយយកចិត្តទុកដាក់ កំុបីធ្វេសប្រហែលឡើយ យើងនឹងស្វែងរក ចំលើយ និងដំណោះស្រាយទាំងអស់ គ្នា)